Doping là gì ? | Tại sao Doping nó lại bị cấm trong thể thao ?

Bạn đã bao giờ tự hỏi kiểm tra Doping trong thể thao là gì chưa ? Tuy nhiên, Doping có nghĩa rộng hơn trong thể thao và bao gồm nhiều loại thuốc khác ngoài Doping. Đậy được coi là những chất cấm trong thể thao đối với các vận động viên.

Doping là gì ?

1. Kiểm tra Doping là gì ?

Doping là 1 loại thuốc tăng lực trong thể thao thường được sử dụng khi vận động viên tham gia thi đấu thể thao. Tên tiếng anh của chất Doping là Dope. Thuật ngữ này lần đầu tiên được đưa vào từ điển tiếng anh vào năm 1889 và được định nghĩa là “Hỗn hợp thuốc phiện được sử dụng để tăng hiệu suất”.

Trong y học, chất Doping ban đầu được dùng để chỉ các loại thuốc tác động lên hệ thần kinh của con người, khiến con người cảm thấy hưng phấn và cải thiện trạng thái chức năng tinh thần.

Việc các vận động viên sử dụng Doping không chỉ ảnh hương tới đạo đức, danh dự của đất nước mà còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thể chất, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng.

2. Doping trong thể thao là gì ? 

Doping thể thao được đề cập đến các loại thuốc có thể tác động lên các chức năng của cơ thể con người và giúp các vận động viên cải thiện thành tích. Các vận động viên sử dụng Doping trong chạy bền, cò vua…. Hiện nay, Doping là thuốc bất hợp pháp, bởi vì hầu hết các loại Doping đều tác động tiêu cực đến vận động viên.

Mặc dù là thuốc mà các vận động viên sử dụng ban đầu để tăng cường hiệu suất của họ là chất Doping, tuy nhiên các loại thuốc Doping trong thể thao hiện nay không chứa chất Doping. Vì vậy, Doping không còn đơn thuần là dùng để chỉ các loại thuốc có tác dụng Doping mà là thuật ngữ chung chỉ các loại chất cấm trong thể thao.

3. Kiểm tra Doping trong bóng đá

Kiểm tra cầu thủ: 

theo thống kê của FIFA, trong năm 2016 có tổng cộng 33.227 cuộc kiểm tra Doping trong bóng đá được tiến hành trên toàn thế giới, bao gồm 65.000 cầu thủ bóng đá nam và nữ chuyên nghiệp, và có tổng cộng 97 trường hợp (0,29%) được phát hiện dương tính với Doping. Trong số 5.000 vận động viên được tìm kiểm tra Doping trong thế vận hội London 2012,8 người có kết quả dương tính (0,81%)

Quy định của FIFA về Doping trong bóng đá như thế nào ? 

FIFA cho rằng cấm sử dụng Doping tăng thành tích trong thể thao để ngăn ngừa rủi ro về sức khỏe, tạo cơ hội bình đẳng cho các vận động viên và duy trì hình ảnh thể thao không Doping.

Theo hướng dẫn của FIFA, tất cả các cầu thủ bắt buộc phải trải qua các cuộc kiểm tra Doping trong bóng đá trước trận đấu, bao gồm cả mẫu nước tiểu và máu. Ngoài ra, người chơi có thể được kiểm tra bất cứ lúc nào nếu cần thiết. Từ chối kiểm tra Doping trong bóng đá có thể khiến cầu thủ bị cấm thi đấu vài năm.

Các dạng Doping trong thể thao 

1. Các dạng Doping

Hiện nay có 3 dạng Doping chính đang được sử dụng.

• Doping máu: Làm tăng nhịp tim, lưu lượng máu đến cơ và thông khí phổi, do đó cải thiện chức năng hệ tuần hoàn và hô hấp, đồng thời tăng cường chuyển hóa năng lượng.
• Doping cơ bắp: Tăng khối lượng và sức mạnh cơ bắp, giúp tăng cường độ và thời gian luyện tập, cải thiện tốc độ và sức bền,…thường được sử dụng ở các vận động viên điền kinh, cử tạ, bóng đá…
• Chất Doping thần kinh: Ức chế và giảm đau, do đó thúc đẩy sự tự tin của vận động viên.

2. Nhóm chất dùng trong Doping 

• Nhóm chất Doping trong hệ thần kinh trung ương.
• Nhóm chất giãn mạch, hạ huyết áp và trợ tim.
• Nhóm thuốc nội tiết và hormon steroid doping tăng biến dưỡng (anabolisantsteroid).
• Nhóm thuốc giảm đau, gây nghiện.
• Nhóm thuốc lợi tiểu….

Bên cạnh câu hỏi kiểm tra Doping là gì, nhiều người còn quan tâm các loại chất Doping. Dưới đây là 4+ loại Doping chất cấm trong thể thao phổ biến nhất:

• Chất Doping: Amineptin, Amiphenazole, Amphetamines, Bromantan, Caffeine…..
• Chất giảm đau gây nghiện: Morphin, Buprenorphine, Metandienone, Pethidine, diamorphine (heroin)…
• Chất tăng đồng hóa: Nandrolone, Clostebol, Metandienone, stanozolol….
• Chất lợi tiểu: Bumetanide, Acetazolamide, Chlortalidone, etarynic acid…..

3. Các phương pháp Dopoing

• Truyền máu có chứa hồng cầu hoặc chế phẩm tương tự (được thiết kế để tăng số lượng hồng cầu trong máu của vận động viên).
• Sử dụng Ozon.
• Phương pháp hóa lý (dùng phương pháp làm sai lệch kết quả mẫu nước tiểu bằng thuốc ức chế đào thải quan thận).
• EPO nhân tạo (sử dụng hormone kích thích sản xuất hồng cầu)

Tại sao Doping nó lại bị cấm trong thể thao ?

1. Chất Doping ảnh hưởng như thế nào ?

Khóa học đã chứng minh rằng Doping có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của các vận động viên. Tác hại của Doping bao gồm:

• Mệt mỏi và khó chịu
• Nữ giới nổi mụn, mọc râu, mọc lông, rối loạn kinh nguyệt
• Nam giới có nguy cơ teo tinh hoàn, tinh dịch giảm sút có thể dẫn đến liệt dương
• Gây bệnh tiểu đường, suy tim, suy thận, ung thư gan.
• Gây tan huyết, sốt, phát ban, hen suyễn nặng, nghiễm trùng gan hoặc nhiễm HIV
• Dẫn đến tắc nghẽn mạch máu, đột quỵ… thậm chí tử vong, giảm tuổi thọ
• Phụ thuộc thuốc Doping
• Thay đổi tính cách, thái độ khá nghiêm trọng
• Gây tổn thương chức năng tế bào và các cơ quan hoạt động có thể
• Phản ứng dị ứng và suy giảm khả năng miễn dich
• Hầu hết các thiệt hại nặng nề hơn cho đến nhiều năm sau.

2. Bảo vệ sức khỏe thể chất của các vận động viên

Mục đích việc cấm sử dụng chúng trong thể thao là nhằm duy trì giá trị của thể thao, tức là duy trị cốt lõi Tinh Thần Thể Thao, là cơ sở của sự công bằng. Doping hoặc các hành vi sử dụng Doping khác về cơ bản là phi thể thao.

Doping có thể gây tổn hại đến sức khỏe thể chất và tinh thần của các vận động viên, trong đó có nhiều tổn hại suốt đời và không thể phục hồi. Theo khảo sát, vận động viên đã từng sử dụng Doping gây ra rất nhiều thiệt hại, thậm chí tồn tại triệu chứng sau nhiều năm. Để bảo vệ sức khoẻ của vận động viên, công tác phòng chống Doping trong thể thao là cấp thiết.

3. Duy trì tinh thần thể thao cạnh tranh công bằng

Nguyên tắc cơ bản của đạo đức thể thao là cạnh tranh công bằng, bao hàm sự công bằng trong thi đấu. Việc sử dụng Doping không đúng mục đích che giấu trình độ thực sự của vận động viên, khiến vận động viên sao nhãng trong việc tập luyện, nhận thức và thực hàng lệch lạc gây cạnh tranh không lành mạnh, vi phạm mục đích cơ bản của thể thao, phá hoại cơ bản sự phát triển của thể thao.

Cách để kiểm tra Doping như thế nào ?

Theo thông tin chính thức, cách kiểm tra Doping đối với mỗi vận động viên là bắt buộc, bằng cách xét nghiệm mẫu nước tiểu để kiểm tra Doping hoặc xét nghiệm mẫu máu để xác định vận động viên có chất cấm trong cơ thể không.

1. Chọn vận động viên để kiểm tra Doping

Cách thức lựa chọn Vận động Viên để kiểm tra trong thi đấu:

• Tổ chức kiểm tra Doping theo nguyên tắc bốc thăm từ vận động viên 1 – 8 hoặc chọn một hoặc một số vận động viên cho các môn thể thao đồng đội.
• Trường hợp thi đấu tại các giải đấu, sự kiện kỷ lục mà các vận động viên ở mọi cấp độ đều phải kiểm tra Doping, hoặc các vận động viên có thành tích cao có thể phải kiểm tra Doping ngẫu nhiên.

2. Lấy mẫu thử nghiệm

Bước thứ hai cách để kiểm tra Doping là lấy mẫu thử nghiệm. Đây là một quy trình hết sức tỉ mỉ, cẩn thận và nghiêm ngặt, đảm bảo thao tác chính xác để thu được mẫu chuẩn. Các bước cơ bản khi thực hiện lấy mẫu kiểm tra như sau:

• Vận động viên ký vào thông báo và mạng thông báo đến trung tâm kiểm soát Doping.
• Vận động viên được nhân viên đồng hành trong suốt quá trình từ khi nhận thông báo đến khi hoàn thành việc lấy mẫu.

Việc lấy mẫu của vận động viên phải được thực hiện trước mặt nhân viên và chỉ những mẫu đủ tiêu chuẩn mới được chấp nhận: Nếu mẫu không đạt, vận động viên phải tiến hành cung cấp mẫu khác.

3. Phân tích kết quả mẫu đã lấy

Bước cuối cùng kiểm tra Doping. Kết quả do người có chuyên môn phân tích và đọc sẽ có kết quả cụ thể của từng vận động viên. Nếu bị phát hiện sử dụng Doping, vận động viên hoặc đội tuyển sẽ bị xử lý theo quy định. Trường hợp Vận Động Viên dương tính với Doping nghĩa là sử dụng trái phép chất cấm để gian lận trong thi thể thao.

Biện pháp xử lý được áp dụng theo quy định của bộ luật phòng chống chất cấm Doping trên thế giới:

• Truất quyền thi đấu của vận động viên
• Cấm thi đấu
• Hủy bỏ thành tích
• Phát tiến
• Các hình thức khác theo quy định

Những phương pháp và loại thuốc Doping nào bị cấm ?

1. Những loại Doping nào bị cấm

Sau khi kiểm tra Doping, nhiều người cũng quan tâm đến chuyện gian lận, loại Doping nào bị cấm trong khi tập luyện, thi đấu. Các phương pháp được coi là Doping và bị cấm sử dụng trong tập luyện và thi đấu thể thao bao gồm:

Phương pháp này tác động đến máu:

• Vận động viên được truyền máu hoặc tụ truyền máu với liều lượng bất kỳ, hoặc truyền bất kỳ loại máu hoặc thành phần máu não vào hệ tuần hoàn.
• Tăng cường hấp thu, vận chuyển và cung cấp oxy cho cơ thể ngoài oxy thở bao gồm cả Prefluorinated, ifapressila RSR13 và các sản phẩm huyết sắc tố biến đổi như chất thay thế mẫu dựa trên huyết sắc tố, sản phẩm huyết sắc tố vi nang.
• Nghiêm cấm mọi hình thức tiêm Doping hoặc các thành phần của máu bằng phương pháp vật lý hoặc hóa học.

Phương pháp tác động vật lý và hóa học: 

• Việc vận động viên tham gia vào việc làm giả, làm thay đổi tính nguyên vẹn và giá trị của các mẫu Doping. (mẫu thử) (bao gồm cả chất thay thế hoặc pha trộn nước tiểu).
• Tiêm tĩnh mạch và/hoặc truyền tĩnh mạch hơn 50ml trong vòng 6 giờ (trừ khi được chỉ định hợp pháp theo bệnh án/ hồ sơ phẫu thuật hoặc khi khám lâm sàng).

Trực tiếp thao tác gen hoặc các phương pháp khác để nâng cao năng lực cạnh tranh (GIEN Doping/GENE Doping): 

• Vận động viên đã được truyền axit nucleic và/hoặc các hợp chất axit nucleic polyme.
• Hoặc vận động viên sử dụng tế bào bình thường hoặc biến đổi gen

2. Một số loại thuốc được dán nhãn là Doping

• Erythropoietin (EPO): EPO được giải phóng tự thân tác động lên tủy xương để kích thích sản xuất hồng cầu. Bằng cách tiêm EPO, mức độ của các tế bào hồng cầu có thể được tăng lên để giúp các vận động viên nâng cao hiệu quả chiến đấu của họ.
• Anabolic Steroids: Đây là một loại thuốc tương tự như testosterone, một loại hormon được sản xuất ở tinh hoàn và buồng trứng. Vì testosterone và các loại thuốc ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ bắp, nên việc tăng lương testosterone trong máu có thể giúp các vận động viên tăng kích thước và sức mạnh cơ bắp.
• Thuốc lợi tiểu: Thuốc lợi tiểu có thể được sử dụng trong thể thao để che giấu các chất bị cấm khác. Thuốc lợi tiểu thường được sử dụng bao gồm furosemide, bentrofluthiazide và metolazone.
• Insulin: Insulin tăng cường sự hấp thu glucose của cơ bắp và góp phần hình thành và lưu trữ glycogen trong cơ bắp, Các vận động viên sử dụng nó để tăng sức bền.

3. Doping có trong thực phẩm nào ?

• Thịt: Thịt không thể được đảm bảo an toàn tuyệt đối và có nguy cơ tiếp xúc với clenbuterol. Nguy cơ đến từ các loại thịt như thịt lợn, thịt bò, thịt cừu, giăm bông, xúc xích, tất cả các loại thịt đều bị hạn chế đối với Vận động viên.
• Hạt sen: Theo bài chỉ đưa tin, trong hạt sen có chứa este axit béo β-sitosterol,, thuốc nhóm steroid, nếu ăn vào vừa đủ sẽ là Doping phòng ngừa nghiêm ngặt nhất. Các flavonoid trong hạt sen là một loại xeton, bản thân chúng là Doping. Ngoài một lượng lớn kiếm, các chất kiềm có thể gây ra sự cân bằng của ion kali và ion natri bên trong và bên ngoài sợi thần kinh, do đó làm thay đổi trạng thái của dây thần kinh từ trạng thái nghỉ ngơi sang trạng hưng phấn.
• Cam thảo: Cam thảo là một thuốc, và một số thành phần của nó có thể kích thích hệ thần kinh ung ương của các vận động viên.
• Axit sulfuric và caffein: Trong Redbull cũng có thành phần có tác dụng tương đương.

4. Pre Workout có phải là Doping tương tự không ?

Pre Workout là thực phẩm bổ sung giúp tăng sức mạnh một cách tối ưu nhất. Sử dụng Pre Workout hay Creatine sẽ giúp bạn khỏe hơn, nâng tạ nhẹ hơn, kéo dài thế lực tập luyện của mình.

Dù Pre Workout có tác dụng tương đồng với Doping, Tuy nhiên, Pre Workout được coi là thực phẩm bổ sung hỗ trợ sức mạnh cho gymer. Đặc biệt Pre Workout đã được nghiên cứu rất an toàn cho sức khỏe, không để lại di chứng về sau, nó cũng giống như đồ uống năng lượng mà bạn hay mua ngoài thôi.